Rüstəm Əzimov

Yalnızlıq çox adamın mübtəla olduğu, ancaq çox az adamın mübtəla olduğunu bildiyi dərddir. O qədər çox rast gəlinən hadisədir ki, bir çox fenomenləri sadəcə "yalnızlıq" deyərək izah etmək olar. Hətta yalnızlıqdan başqa bütün qəmlərin izahını "yalnızlıq"da tapmaq olar. Heç yeri deyilkən özünü tərifləyən adamdan intihar eləyəcəyini deyən adama qədər hər kəs yalnızdır. *** Deyim ki, yalnızlıq tək qalmaq deyil, özünü tək hiss etməkdir. İyirmi minlik bir qoşunun əsir aldığı adi bir dustaq yalnızdır, məsələn. Ya da hamının tanıyıb, sevdiyi, ancaq kefi olmayanda dərdləşməyə bir yaxını olmayan adamları götürək: Milyonların izləyib, fanatlıq elədiyi kəslər yalnız deyilmi? Kənardan dünyanın sirrini tapmış, həyatı dərk etmiş kimi görünən, əslində isə sual soruşmağa, fikir almağa bir adamı qalmayan kəslər yalnız deyilmi? Özünü hamıdan üstün görən, sözdə digərlərinin səviyyəsinə düşməməyə çalışan adamlar sırf yalnızdırlar deyə bu qənaətə gəlmiş ola bilməzlərmi? Sırf yalnızıq dey...

  "Kartof yeyənlər" - Vinsent Van Qoq ABŞ yazıçısı İrvinq Stoun (1903-1984) 1934-cü ildə Van Qoq haqda "Yaşamaq yanğısı" adlı bir bioqrafik roman yazıb. Romanda bu yuxarıdakı rəsmin çəkilmə hekayəsi də qeyd olunur: "O, kəndli De Qrootun ailəsi ilə dostlaşdı. Bu ailə ana, ata, oğul və iki qızdan ibarət idi, onların hamısı da tarlada işləyirdilər. Brabant kəndlilərinin əksərinə bənzəməyən De Qrootları Borinaj kömürçıxaranları kimi "qarasifət" adlandırmaq olardı. Onların üzündə zəncilərə məxsus enli, açıq burun pərləri, xeyli irəli çıxmış burunları və sivri çənələri, iri qabarıq dodaqları, uzunsov, bucaqşəkilli qulaqları vardı. Alınları maili, başları kiçik, təpələri dik idi. Onlar yorğan-döşək yığmağa taxçası olan birotaqlı komada yaşayırdılar. Komanın ortasında stol, iki stul və bəzi yeşiklər qoyulmuşdu, yonulmamış tirlərdən qayrılmış tavandan lampa asılmışdı. De Qrootlar kartofla dolanırdılar. Şam yeməyində onlar hərəsi bir fincan qara qəhvə ...